โลกุตฺตรจิตฺตํ
[31] โสตาปตฺติมคฺคจิตฺตํ , สกทาคามิมคฺคจิตฺตํ, อนาคามิมคฺคจิตฺตํ, อรหตฺตมคฺคจิตฺตญฺเจติ อิมานิ จตฺตาริปิ โลกุตฺตรกุสลจิตฺตานิ นามฯ
[32] โสตาปตฺติผลจิตฺตํ, สกทาคามิผลจิตฺตํ, อนาคามิผลจิตฺตํ, อรหตฺตผลจิตฺตญฺเจติ อิมานิ จตฺตาริปิ โลกุตฺตรวิปากจิตฺตานิ นามฯ
[33] อิจฺเจวํ สพฺพถาปิ อฏฺฐ โลกุตฺตรกุสลวิปากจิตฺตานิ สมตฺตานิฯ
[34] จตุมคฺคปฺปเภเทน, จตุธา กุสลํ ตถาฯ
ปากํ ตสฺส ผลตฺตาติ, อฏฺฐธานุตฺตรํ มตํฯ
จิตฺตคณนสงฺคโห
[35] ทฺวาทสากุสลาเนวํ, กุสลาเนกวีสติฯ
ฉตฺติํเสว วิปากานิ, กฺริยจิตฺตานิ วีสติฯ
[36] จตุปญฺญาสธา กาเม, รูเป ปนฺนรสีรเยฯ
จิตฺตานิ ทฺวาทสารุปฺเป, อฏฺฐธานุตฺตเร ตถาฯ
[37] อิตฺถเมกูนนวุติปเภทํ ปน มานสํฯ
เอกวีสสตํ วาถ, วิภชนฺติ วิจกฺขณาฯ
วิตฺถารคณนา
[38] กถเมกูนนวุติวิธํ จิตฺตํ เอกวีสสตํ โหติ? วิตกฺกวิจารปีติสุเขกคฺคตาสหิตํ ปฐมชฺฌานโสตาปตฺติมคฺคจิตฺตํ, วิจารปีติสุเขกคฺคตาสหิตํ ทุติยชฺฌานโสตาปตฺติมคฺคจิตฺตํ, ปีติสุเขกคฺคตาสหิตํ ตติยชฺฌานโสตาปตฺติมคฺคจิตฺตํ, สุเขกคฺคตาสหิตํ จตุตฺถชฺฌานโสตาปตฺติมคฺคจิตฺตํ, อุเปกฺเขกคฺคตาสหิตํ ปญฺจมชฺฌานโสตาปตฺติมคฺคจิตฺตญฺเจติ อิมานิ ปญฺจปิ โสตาปตฺติมคฺคจิตฺตานิ นามฯ
[39] ตถา สกทาคามิมคฺคอนาคามิมคฺคอรหตฺตมคฺคจิตฺตญฺเจติ สมวีสติ มคฺคจิตฺตานิฯ
[40] ตถา ผลจิตฺตานิ เจติ สมจตฺตาลีส โลกุตฺตรจิตฺตานิ ภวนฺตีติฯ
[41] ฌานงฺคโยคเภเทน, กตฺเวเกกนฺตุ ปญฺจธาฯ
วุจฺจตานุตฺตรํ จิตฺตํ, จตฺตาลีสวิธนฺติ จฯ
[42] ยถา จ รูปาวจรํ, คยฺหตานุตฺตรํ ตถาฯ
ปฐมาทิฌานเภเท, อารุปฺปญฺจาปิ ปญฺจเมฯ
เอกาทสวิธํ ตสฺมา, ปฐมาทิกมีริตํ;
ฌานเมเกกมนฺเต ตุ, เตวีสติวิธํ ภเวฯ
[43] สตฺตติํสวิธํ ปุญฺญํ, ทฺวิปญฺญาสวิธํ ตถาฯ
ปากมิจฺจาหุ จิตฺตานิ, เอกวีสสตํ พุธาฯ
อิติ อภิธมฺมตฺถสงฺคเห จิตฺตสงฺคหวิภาโค นาม
ปฐโม ปริจฺเฉโทฯ
2. เจตสิกปริจฺเฉโท
สมฺปโยคลกฺขณํ
[1] เอกุปฺปาทนิโรธา จ, เอกาลมฺพณวตฺถุกาฯ
เจโตยุตฺตา ทฺวิปญฺญาส, ธมฺมา เจตสิกา มตาฯ
อญฺญสมานเจตสิกํ
[2] กถํ? ผสฺโส เวทนา สญฺญา เจตนา เอกคฺคตา ชีวิตินฺทฺริยํ มนสิกาโร เจติ สตฺติเม เจตสิกา สพฺพจิตฺตสาธารณา นามฯ